Nieuws - BioClock

Skip to main content

BioClock onderzoek lichtgevoeligheid NEMO setup

BioClock deed succesvol onderzoek in NEMO: gevoeligheid voor licht bij ochtend- en avondmensen

Eerste prijs en winnaar van de Photo Challenge ‘Pracht van de Nacht’: André van der Meulen

NPOradio1 Spraakmakers: Licht is een blinde vlek

Hannah Broeckx Wint Posterprijs op de Entomologendag 2024

Donkerte cruciaal voor mens en natuur: Bioclock in het nieuws op de kortste dag van het jaar

🎄 Heb jij al plannen voor de kerstvakantie? Doe mee aan Science Live!

Bekijk BioClock bij Omroep HUMAN: ‘De Schaduwkant van licht’

38ste NIBI-conferentie: Ritme in de biologie

Betweterfestival: vroege vogel of nachtbraker?

‘Rust Reinheid en Regelmaat’: wijsheid van vroeger voor het leven van nu

BioClock onderzoek lichtgevoeligheid NEMO setup

BioClock deed succesvol onderzoek in NEMO: gevoeligheid voor licht bij ochtend- en avondmensen

januari 6, 2025

De afgelopen twee weken werd (een stukje van) het NEMO Science Museum in Amsterdam omgetoverd tot onderzoekscentrum van het BioClock Consortium. Het doel? Begrijpen of de biologische klok van avondmensen gevoeliger is voor licht dan die van ochtendmensen.

Eerste prijs en winnaar van de Photo Challenge ‘Pracht van de Nacht’: André van der Meulen

december 24, 2024

Samen met Natuurfotografie Magazine heeft BioClock een photochallenge geiniteerd, waarmee we aandacht wilden vragen voor het donkerte van de nacht, als tegenhanger van de overal aanwezige lichtvervuiling.

NPOradio1 Spraakmakers: Licht is een blinde vlek

december 24, 2024

Lichtontwerper Ellen de Vries en theatermaker Marjolijn van Heemstra bij Spraakmakers. We zitten middenin de donkere dagen voor kerst. Maar hoe donker is het tegenwoordig nog? Een pleidooi om anders tegen licht en donker aan te kijken.

Hannah Broeckx Wint Posterprijs op de Entomologendag 2024

december 24, 2024

Op vrijdag 13 december heeft Hannah Broeckx de posterprijs gewonnen tijdens de jaarlijkse Entomologendag van de Nederlandse Entomologische Vereniging (NEV). De poster ging over het onderzoek van Hannah Broeckx dat zich richt op de impact van lichtvervuiling op het gedrag van rupsen.

Donkerte cruciaal voor mens en natuur: Bioclock in het nieuws op de kortste dag van het jaar

december 23, 2024

Op 21 december was BioClock weer groot in het nieuws: het was namelijk de kortste dag van het jaar met minder dan 8 uur daglicht. Lees, luister óf kijk naar het verhaal van Roelof Hut over het belang van donkerte voor mens en natuur.

🎄 Heb jij al plannen voor de kerstvakantie? Doe mee aan Science Live!

december 16, 2024

Bij BioClock doen we onderzoek naar de verschillen tussen ochtend- en avondmensen. Tijdens Science Live in het NEMO Science Museum kun jij zelf meedoen aan dit interactieve onderzoek! Je ontdekt hoe jouw biologische klok werkt en draagt tegelijk bij aan belangrijke wetenschappelijke inzichten.

Bekijk BioClock bij Omroep HUMAN: ‘De Schaduwkant van licht’

december 10, 2024

Samen met BioClock onderzoekt Omroep HUMAN in hun aflevering ‘De schaduwkant van licht’ hoe kunstmatige verlichting onze biologische klok, het milieu en de natuur beïnvloedt. Bekijk de aflevering ‘De schaduwkant van licht’ hier

38ste NIBI-conferentie: Ritme in de biologie

november 18, 2024

De 38ste NIBI-conferentie voor bovenbouw havo en vwo had als thema Ritme in de biologie en er was een mooi programma met diverse workshops en interactieve lezingen: de nieuwste ins en outs over de biologische klok, over slaap en melatonine, over de invloed van de seizoenen. Met o.a. chronobioloog Roelof Hut die in ging op die magische biologische klok die het leven zijn ritme geeft en Laura Kervezee met de chronotype test: Ben jij nu een ochtend- of een avondmens?

Betweterfestival: vroege vogel of nachtbraker?

oktober 2, 2024

Chronobiologen Roos Bos (UMC Utrecht), Demy van Gilst (Erasmus MC) en Laura Kervezee (Leiden University Medical Center) onderzoeken hoe en waarom onze persoonlijke ritmes (chronotypes) verschillen en wat dit betekent voor onze gezondheid.

‘Rust Reinheid en Regelmaat’: wijsheid van vroeger voor het leven van nu

september 27, 2024

De auteur en chef Boeken bij de Volkskrant, Wilma de Rek gaat op zoek naar de big history van de drie R’en en laat zien hoe we ze juist nu, in onze hectische tijd, kunnen inzetten om gezonder en aangenamer te leven. Joke Meijer heeft bijgedragen aan de totstandkoming en zal bij de lancering van het boek een interview geven over het belang van de biologische klok.

Architectuur Film Festival Rotterdam

september 24, 2024

Een architectuurfilm gaat in brede zin over de betekenis van stad en architectuur. Het portretteert steden, gebouwen en hun ontwerpers; toont aan dat architectuur niet zonder zijn omgeving begrepen kan worden of onderzoekt de rol die de stad speelt in ons dagelijks leven. Op 10 oktober heeft Joke Meijer, een inleiding bij het AFFR gegeven over de invloed van licht op het welzijn in de stad, waarna de film ‘Sleepless Birds’ werd getoond.

BioClock Photo Challenge: ‘De Pracht van de Nacht’

september 17, 2024

In nauwe samenwerking met Natuurfotografie Magazine, heeft BioClock een fotowedstrijd geïnitieerd met als thema ‘De Pracht van de Nacht’. Deze challenge gaat specifiek over natuurlijke nachtfotografie, waarmee we willen benadrukken dat de nacht, zonder kunstlicht, zijn eigen charme heeft. Maak je mooiste nachtfoto, met alleen natuurlijk licht, en stuur hem in voor zondag 17 november 2024.

Het Leids Kennisfestival: lichttherapie bij depressie

Het ritme van licht en donker signaleert wanneer we actief moeten zijn en wanneer het tijd is om te ontspannen. Blootstelling aan kunstlicht, zeker wanneer het al donker is, onderdrukt de behoefte aan slaap terwijl je net dan tot rust zou moeten komen. Wanneer je biologische klok in de war is, kan je last krijgen van vermoeidheid en je somber en futloos voelen. Dr Niki Antypa onderzoekt het effect van lichttherapie bij depressie.

De Leidse Museumnacht: ben je een ochtend- of avondmens?

Op 1 juni vond Museumnacht in Leiden plaats, een jaarlijks evenement waarbij verschillende musea en culturele instellingen in de avond hun deuren openen voor vele kunstliefhebbers en nieuwsgierige geesten.

Volle zaal bij de jaarlijkse Chronobiologie meeting

Op 22 april 2024 vond het jaarlijkse Chronobiologie symposium plaats in ‘Het Groote Museum’ in Artis, Amsterdam. Het doel van het symposium is om alle Nederlandse chronobiologen samen te brengen om onderzoeksresultaten te presenteren, ideeën uit te wisselen, het netwerk uit breiden en te verstevigen.

Bijeenkomst op het schooltuinfestival: De Linnaeusklok

Op 10 april gaf Joke Meijer een presentatie bij het Schooltuinen festival in Amsterdam. Om het thema van de biologische klok toegankelijk te maken voor de lagere school, werd ingegaan op de Linnaeus klok.

Artikel: Alpensteenbok wordt nachtdier

februari 6, 2024

Bij toenemende opwarming zullen alpensteenbokken nachtdieren worden. Ze zijn nu bij hogere termperatuur al vaker nachtactief en nemen daarbij zelfs predatie door wolven voor lief.

Radio interview – Heilzame tips voor donkere dagen

januari 5, 2024

Ook de donkere dagen zijn goed voor een mens. We praten vaak negatief over de ‘donkere dagen voor kerst’. Of over de sombere december en januari-maand. Maar de natuur, planten, dieren én mensen hebben ook duisternis nodig. Een interview op NPO1 met Professor Joke Meijer, coördinator van het BioClock Consortium.

Documentaire – The Dark Side of Bright Nights

november 1, 2023

Filmmakers Tim Visser en Sander van Iersel hebben een prachtige documentaire gemaakt over licht en lichtvervuiling, welke is getoond tijdens het Rotterdam Film Festival, 2023. Met onder andere BioClock onderzoeker Kamiel Spoelstra. The Dark side of Bright Nights kun je hier bekijken.

Boek – De klok met duizend wijzers

oktober 10, 2023

Op 20 oktober verschijnt er een boek over de biologische klok. Anneloes Opperhuizen en Marijke Gordijn schreven “De klok met duizend wijzers – Hoe de biologische klok je leven beïnvloedt”. In het boek leggen ze uit wat de biologische klok is, hoe hij werkt en hoe hij is ontdekt. Ook beschrijven ze hoe het allerlei […]

Photo by Brad Fickeisen on Unsplash

Natuurvriendelijke verlichting in de stad

oktober 3, 2023

Openbare Verlichting Nederland (OVLNL) heeft een artikel gepubliceerd over BioClock in het Technisch Vakblad Openbare Verlichting. Het artikel is hier te lezen: https://heyzine.com/flip-book/1f9692687c.html#page/9

De Nachtvlinderkaravaan

september 26, 2023

Tussen mei en september van dit jaar is er op meer dan 50 plekken in Amsterdam, met name in stadstuinen, onderzoek gedaan naar nachtvlinders. Deze insecten zijn talrijk in hun soorten en erg belangrijk voor nachtelijke bestuiving van planten. Door lichtvervuiling nemen ze in aantallen sterk af en daarom is onderzoek belangrijk. BioClock onderzoeker Astrid […]

Wat een opkomst! BioClock op de Nacht van Ontdekkingen

september 18, 2023

Afgelopen zaterdag waren BioClock onderzoekers Merlijne Smit en Laura Kervezee bij het kunst- en kennisfestival De Nacht van Ontdekkingen. Op deze prachtige zomeravond hebben zij een korte publieksactiviteit neergezet in de Hortus Botanicus in Leiden. De bezoekers van het festival konden via een kort online testje ontdekken of zij een ochtend- of avondmens zijn. Hun […]

Een blauwe bril om je fitter te voelen in de nacht?

september 4, 2023

Meer dan een miljoen Nederlanders werken regelmatig in de nacht. Dit is erg verstorend voor de biologische klok met allerlei gezondheidsrisico’s tot gevolg. Eén daarvan is slaap. Heel veel nachtwerkers ervaren problemen met hun slaap (overdag) en vermoeidheid (in de nacht). Dit kan leiden tot fouten op werk en ongelukken tijdens het naar huis rijden. […]

Photo by aron visuals on unsplash

Volle maan

augustus 28, 2023

Op 31 augustus staat er aan onze nachtelijke hemel weer een volle maan, een supermaan zelfs. Lang geleden was volle maan het felste licht wat er ’s nachts zou kunnen zijn. Nu is dat wel anders. Joke Meijer en Anneloes Opperhuizen schreven er een artikel over, voor Nacht van de Nacht. Lees het artikel hier. […]

Image by ARTIS

ARTIS onbelicht – Amsterdam Dark Festival – 23 september

augustus 22, 2023

Lichten uit, sterren aan. Tijdens het Amsterdam Dark Festival ervaar je ook in ARTIS de schoonheid van de duisternis. Waar wordt het nog donker? Echte duisternis verdwijnt steeds meer uit de nacht. En dat terwijl de cyclus van licht en donker juist zo belangrijk is. Tijdens het Amsterdam Dark Festival in ARTIS ervaar je deze […]

Nacht van de Ontdekkingen – Leiden

augustus 21, 2023

Op zaterdag 16 september vindt het kunst- en kennisfestival De Nacht van Ontdekkingen plaats bij het academiegebouw van Universiteit Leiden, de Hortus botanicus, Universiteitsbibliotheek Leiden en de Oude Sterrewacht. Op verschillende plekken in het festivalgebied ontdek je beginnende makers, jonge onderzoekers en kunstenaars. Een ware ontdekkingstocht langs optredens, exposities, debatten, workshops en inspirerende lezingen rondom […]

Photo by Nahtahn Dumlao on unsplash

Help ons met korte vragenlijst!

augustus 17, 2023

Wat weet jij al over de biologische klok? Wil je ons helpen met het verbeteren van een publieksactiviteit over de biologische klok? Vul dan deze vragenlijst in. Het kost zo’n 5 minuutjes, en is wel in het Engels. Stagiair Merlijne Smit, BioClock en de Universiteit van Leiden zijn je dankbaar! Hier is de vragenlijst

Photo on Unsplash by Jackson Hendry

Een donkere hemel, belangrijk voor vlinder & mens

In het nationaal dagblad Trouw is er een mooi verdiepingsartikel geschreven over het belang van een donkere sterrenhemel. Niet alleen is het fijn om de sterren te kunnen zien, het is ook belangrijk voor het leven op aarde. Lees het artikel hier.

Image by Hans van Kooten

Alle ritmes verzamelen – De eerste Nederlandse Chronobiologie Meeting!

Anneloes Opperhuizen (Tekst) – Hans van Kooten (Fotografie) Zo’n 6 jaar geleden verzamelden veel chronobiologen in Nederland zich voor het laatst voor een wetenschappelijke bijeenkomst. Het OnTime consortium toverde zijn jaarlijkse consortiumbijeenkomsten om tot nationale congresdagen, maar toen OnTime op z’n einde liep, zagen ook de nationale congresdagen geen daglicht meer. Tot nu. Op initiatief […]

Photo by Sincerely Media on Unsplash

Chronobiologie meets slaap – voorjaarssymposium

Op 9 mei 2023 organiseert de Nederlandse Vereniging voor Slaap-Waak onderzoek (NSWO) een symposium: ‘Chronobiology meets sleep: from animal to human research’. Meer informatie hieronder in het Engels. The symposium will take place Tuesday the 9th of May from 13:00- 18:00 PM. During the meeting the BioClock founders (Joke Meijer, Laura Kervezee) and other chronobiology […]

Photo on Unsplash by Ainsley Myles

Zomertijd. Stop.

Anneloes Opperhuizen Maandagochtend, het laatste weekend van maart, het moment dat de eerste week na het ingaan van de zomertijd weer begint. En daarmee ook het eerste moment dat we het vaak voelen dat de klok een uurtje is verschoven. Het heeft geleid tot een uurtje minder slaap, een verschuiving in de tijden dat je […]

Image by Hannah Broeckx

Eerstejaars-update van Hannah: is lichtvervuiling hetzelfde voor een rups, vlinder of vogel?

PhD kandidaat Hannah Broeckx geeft ons een update over haar onderzoek in cluster 3. “Insect-predator interacties in de spotlight! door Hannah Broeckx Een jaar ben ik al bezig met mijn onderzoek naar het effect van kunstlicht ’s nachts (ALAN) op interacties tussen insecten en roofdieren. Wat een interessant proces is het tot nu toe geweest! […]

Photo on Unsplash by Victoria Feliniak

Eerstejaars-update: Evelien onderzoekt planten, hebben zij last van nachtelijk licht?

PhD kandidaat Evelien Castrop is het afgelopen jaar bezig geweest met zijn onderzoek naar de effecten van nachtelijk licht op planten. Zij geeft ons een update van haar eerste jaar: “Het lichtgevende landschap: de impact van kunstlicht op planten” Door Evelien Castrop Zullen wilde planten anders gaan groeien door kunstlicht? En zo ja, hoe dan? […]

Kamiel Spoelstra / NIOO-KNAW

Eerstejaars-update: Sander wil de stadse vleermuis beter begrijpen

februari 6, 2023

PhD kandidaat Sander Buddendorf is het afgelopen jaar bezig geweest met zijn onderzoek naar de effecten van nachtelijk licht op vleermuizen. Hij geeft ons een update van zijn eerste jaar: Vleermuizen in de stad Door Sander Buddendorf De vleermuis is een mysterieus vliegend nacht-zoogdier. Wanneer ik mijn experimenten aan het doen ben in grote steden […]

Photo by markus Spiske on Unsplash

Betere bescherming door een vaccinatie ’s ochtends of ’s avonds? Koen & Tamara onderzoeken het

januari 31, 2023

In het afgelopen najaar zijn Koen Vink en Tamara Brouwers begonnen aan hun PhD projecten bij het RIVM. Onder begeleiding van prof. Debbie van Baarle en prof. Jacco Wallinga onderzoeken zij of de biologische klok een rol speelt bij de effectiviteit van vaccinaties. Een vaccin wordt toegediend zodat ons lichaam een bescherming kan opbouwen tegen […]

StrandLAB Almere

Het ritme van de duisternis – Joke Meijer bij StrandLAB Almere

januari 24, 2023

Op donderdag 2 februari organiseert StrandLAB Almere een avond met minicolleges over (het belang van) de duisternis. Joke Meijer, coordinator van BioClock, zal hier een verhaal houden. Het ritme van de duisternis | LED Winter We associëren de duisternis vaak met gevaar. In de grote stad bestaat de echte donkere nacht niet meer. Wat heeft […]

Photo by Alexander Schimmeck on Unsplash

De biologische klok uitgelegd in de Universiteit van Nederland videopodcast

januari 23, 2023

Moeite met opstaan? Daar kun jij niks aan doen! Zo heet de videopodcast van de Universiteit van Nederland met prof. Roelof Hut. De onderzoeker van de Rijksuniversiteit Groningen legt uit wat nou eigenlijk de biologische klok is, hoe hij alle klokjes in ons lichaam dirigeert en waarom dit effect heeft op hoe we slapen, hoe […]

Photo by Matt Alaniz on Unsplash

Eerstejaars-update: Danielle zet vissen in de spotlight!

januari 13, 2023

Promovenda Danielle Crowley werkt sinds een jaar aan haar project in WP3.1 Wat is er in dat eerste jaar allemaal gebeurd? In haar project kijkt Danielle naar vissen; een vaak onderbelicht diersoort dat toch mogelijk ook veel last kan hebben van de lichtvervuilling waar we in Nederland mee te maken hebben. Vissen hebben namelijk, net […]

Photo by Rohan Makhecha on Unsplash

Licht heeft invloed op ons. Maar hoe? Francesca gaat het onderzoeken.

januari 10, 2023

Francesca Borghese is in mei 2022 begonnen met haar PhD project aan de Rijksuniversiteit van Groningen. Onder supervisie van prof. dr. Roelof Hut, onderzoekt zij hoe licht de mens beïnvloedt, op allerlei factoren; mentale prestaties, temperatuur en de biologische klok. Hier stelt ze zich voor. Wie ben je? Ik ben Francesca, geboren in Italië en […]

Photo on Unsplash by Christopher Lemercier

Eerstejaars-update: Laura wil slapeloze studenten helpen

december 23, 2022

Promovenda Laura Pape werkt al ruim een jaar aan een e-health interventie om slaap en de mentale gezondheid van studenten te verbeteren. Onder leiding van dr. Niki Antypa (Leiden Universiteit) ontwikkelden ze een online cognitieve gedragstherapie programma voor slapeloosheid: i-Sleep & BioClock. In dit programma leren deelnemers over slaap en de biologische klok en krijgen […]

Photo by Jason Dent on Unsplash

Het regent prijzen voor BioClock onderzoekers!

december 5, 2022

We zijn heel trots op onze verschillende onderzoekers die prijzen hebben gewonnen! Promovenda Gali Albalak won de Piet Visser poster prijs op het najaarssymposium van de Nederlandse Vereniging voor Slaap Waak onderzoek! Kamiel Spoelstra won de Stairway to Impact award van NWO voor zijn onderzoek naar de impact van lichtvervuiling: https://www.nwo.nl/stairway-impact-award En Martina Vijver won […]

Image by LUMC

Nieuwe studie: Tijdstip van lichaamsbeweging belangrijk voor gezondheid

november 14, 2022

Mensen die het meest bewegen in de ochtend hebben een lager risico op een hersen- en hartinfarct. Dat blijkt uit een studie van onderzoekers van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC). Het gaat hierbij niet alleen om intensieve beweging zoals sporten, maar echt om alle lichaamsbeweging op een dag. De studie verscheen vandaag in de […]

23 projecten in een notendop – de BioClock bijeenkomst!

november 11, 2022

Anneloes Opperhuizen Afgelopen maandag, 7 november, kwamen bijna 70 leden van het consortium naar (Scheltema) Leiden voor een gezellige en informatieve dag; de clusterbijeenkomst. Vrijwel alle promovendi en post doc onderzoekers presenteerden in het kort de huidige status van hun project en bespraken plannen, pilot resultaten en toekomstplannen. Met deze 18 korte presentaties werden we […]

Photo by Aron Visuals on Unsplash

Waarom wintertijd?

oktober 28, 2022

Eind oktober is het weer zo ver, we zetten de klok een uurtje achteruit. Zal het de laatste keer zijn dat we sleutelen aan onze horloges? BioClock hoopt van wel want het verzetten van de klok is niet goed voor onze gezondheid. Het verzetten naar de zomertijd wel te verstaan, want we zouden de wintertijd […]

Photo by <a href="https://unsplash.com/@aaronburden?utm_source=unsplash&utm_medium=referral&utm_content=creditCopyText">Aaron Burden</a> on <a href="https://unsplash.com/s/photos/write?utm_source=unsplash&utm_medium=referral&utm_content=creditCopyText">Unsplash</a>

Uitnodiging voor speciale editie Nutrients

oktober 21, 2022

De editors van het wetenschappelijk tijdschrift Nutrients nodigen collega’s uit om bij te dragen aan een special issue over chronische ziekten. Lees meer hierover hieronder in het Engels. Dear Colleagues, This Special Issue discusses the effects of healthy lifestyles, focusing on diet, sleep, and exercise, on Chronic Diseases. Health is a topic which is both […]

Photo by Maaike van der Rhee

Werken in de nacht verstoort de biologische klok enorm. Maaike zoekt naar oplossingen

oktober 17, 2022

Maaike van der Rhee, PhD kandidaat aan het Erasmus MC onderzoekt sinds het begin afgelopen zomer hoe we de omstandigheden voor ploegendienstwerkers kunnen verbeteren. Dat veel mensen regelmatig in de nacht moeten werken is nu eenmaal grotendeels noodzaak, maar levert veel vervelende gevolgen op voor hun gezondheid en veiligheid. Wat kunnen we hier aan doen? […]

Photo by <a href="https://unsplash.com/@grakozy?utm_source=unsplash&utm_medium=referral&utm_content=creditCopyText">Greg Rakozy</a> on <a href="https://unsplash.com/s/photos/milky-way?utm_source=unsplash&utm_medium=referral&utm_content=creditCopyText">Unsplash</a>

Sterren zien: lichten uit, sterren aan

september 30, 2022

Afgelopen zondag op 25 september vond een bijzonder evenement plaats in Leiden: Seeing the Stars. Tussen 22 en 23:30 uur ging alle straatverlichting, tuinverlichting en andere vormen van licht uit. Kunstenaar Daan Roosegaarde was de initiatiefnemer van dit bijzondere evenement, samen met verschillende Leidse wetenschappers. Hiermee wilden Roosegaarde, wetenschappers én de gemeente Leiden aandacht vragen […]

Image by Bruno Nascimento on Unsplash

Eerstejaar-update: Ayano over het tijdstip van bewegen voor de klok

september 21, 2022

Een jaar geleden begon Ayano Shiba aan haar promotieonderzoek op het Nederlands Herseninstituut (NIN). Vandaag vertelt ze hoe het afgelopen jaar is geweest. Ayano: “In ons onderzoek kijken we naar het effect van tijdstip van bewegen op onze gezondheid. Dat voldoende bewegen belangrijk is om gezond te blijven, weten we al lang. Ook maakt het […]

Image by Emma Simpson on Unsplash

Eerstejaar-update: Gali onderzoekt het tijdstip van bewegen

september 21, 2022

Promovenda Gali Albalak is iets meer dan een jaar geleden begonnen aan haar onderzoeksproject. Vandaag geeft ze ons een update van wat ze heeft gedaan en nog gaat doen. Gali: “In allerlei richtlijnen voor een gezonde leefstijl wordt veel gezegd over hoe vaak, hoe lang en hoe intensief je moet sporten om bepaalde gezondheidseffecten te […]

Image by RTL Nieuws Editie NL

RTL Nieuws: Blauwe nachten door kunstlicht: ‘Andere kleuren zouden beter zijn’

september 20, 2022

Buitenverlichting veranderen om energie te besparen, dit wordt nu vaak gedaan door LED lampen te gebruiken. Maar dat verhoogt de hoeveelheid blauw licht in de omgeving en dit draagt bij aan de lichtvervuiling, met allerlei vervelende gevolgen voor de natuur van dien. BioClock onderzoeker Kamiel Spoelstra en BioClock adviseur Ellen de Vries werden hierover geïnterviewd […]

Image by Gabriel Charvalakis

Insecten in de spotlight: Gabriel onderzoekt hoe licht insecten kan beinvloeden

september 16, 2022

Gabriel Charvalakis is recent begonnen aan zijn promotieonderzoek aan het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW) in Wageningen en de Rijksuniversiteit Groningen. Onder begeleiding van dr. Ir. Kamiel Spoelstra en prof. Dr. Roelof Hut gaat hij de effecten van allerlei aspecten van licht op insecten bestuderen. Hieronder stelt hij zichzelf voor. Wie ben je? Ik heet […]

Image by Inge Snijders

Inge gaat op zoek naar chemische aanknopingspunten om de biologische klok te kunnen besturen

augustus 29, 2022

Inge Snijders is in het voorjaar begonnen met haar PhD onderzoek aan de Leiden Universiteit. Onder begeleiding van hoogleraar Laura Heitman en dr. Daan van der Es doet zij onderzoek naar nieuwe manieren om de biologische klok aan te passen. In veel vormen van ziekte behandeling zou het handig kunnen zijn om de biologische klok […]

Photo by Tim Mossholder on Unsplash

De BioClock Akademie!

augustus 23, 2022

Met trots presenteren wij de BioClock Akademie! Op 21 september 2022 starten we met een maandelijkse online seminar waarbij we focussen op basisbegrippen van de chronobiologie – het wetenschappelijke veld van de biologische klok. Voor iedereen die nieuw is in het veld kunnen sommige begrippen en concepten moeilijk te begrijpen zijn. Daarom nodigen wij vooraanstaande […]

Image by Jip Koene

Lichtvervuiling en nachtvlinders: hoe soortenrijk is het Flevopark?

Door Jip Koene. De invloed van verstedelijking op de natuur vind ik bere-interessant. Het boek Darwin in de Stad van Menno Schilthuizen heeft aan die interesse bijgedragen, écht een aanrader. Hij beschrijft bijvoorbeeld dat vogels die normaal op rots kliffen voorkomen, in de stad hoge flatgebouwen gebruiken als iets soortgelijks om hun broedsel te leggen. […]

Image by Nihal Fawzi

Nihal wil de biologische klok in het middelbare onderwijs!

Nihal Fawzi is recent als PhD kandidaat onderzoeker begonnen aan de Hogeschool van Amsterdam aan haar project: BioClock & Educatie. Onder begeleiding van dr. Marco Kragten en dr. Bert Bredeweg gaat zij onderzoeken hoe het onderwerp van de biologische klok in het middelbare onderwijsprogramma in Nederland een plek kan krijgen. Ontzettend belangrijk want hoe meer […]

Laura Kervezee ontvangt Heineken Young Scientist Award!

De Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen kent een van de vier Heineken Young Scientist Awards uit aan co-coordinator Laura Kervezee. Deze aanmoedigingsprijs wordt tweejaarlijks toegekend aan veelbelvonde jonge wetenschappers, en dit jaar is Laura de winnaar in de categorie Medische/Biomedische wetenschappen. Ze ontvangt de prijs (10.000 euro) voor haar onderzoek naar de effecten van verstoringen van de […]

Photo by Mitch Mckee on Unsplash

Het belang van Donkerte voor de Wadden – en mens

BioClock werkt in verschillende projecten samen met het team van Donkerte van de Wadden; een programma in het Waddengebied dat zich inzet voor een groter bewustzijn van het belang van het donker en nodigt mensen uit om de unieke donkerte van de Wadden te beleven. Het Waddengebied is één van de laatste plekken in Nederland […]

Image by Mare

Niet alleen blauw licht houdt je wakker!

In de afgelopen jaren is er veel gezegd en geschreven over blauw licht. Het zou vooral blauw licht zijn dat vervelende gevolgen heeft voor onze biologische klok en slaap. BioClock onderzoekers, onder leiding van Joke Meijer, hebben nu laten zien dat het niet alleen blauw licht is dat onze biologische klok kan verstoren! Daarvoor deden […]

Image by Science

Het donker verdwijnt – een special issue van tijdschrift Science over lichtvervuiling

Licht is het belangrijkste signaal voor de biologische klok, van mensen en vrijwel alle andere organismen. Maar de eindeloze blootstelling aan licht, inclusief licht in de nacht, is verstorend voor de klok overal in de natuur. Dit thema is één van de onderzoeksthema’s van BioClock. Nu heeft het gerenommeerde wetenschappelijke tijdschrift Science een speciaal themanummer […]

Kornelija wil alles weten over de effecten van licht op onze hersenen en gedrag

In februari is Kornelija begonnen aan haar promotieonderzoek aan de Rijksuniversiteit van Groningen. Onder begeleiding van dr. Peter Meerlo, dr. Robbert Havekes en dr. Roelof Hut, bestudeert zij zowel nacht- als dagdieren en wil ze weten hoe kunstlicht invloed uitoefent op gedrag, fysiologie en hersenen. Door al deze factoren te onderzoeken, kunnen we uiteindelijk beter […]

Image by Ivanka Spruijt

Hoe beinvloedt licht de klok van insecten? Een belangrijke vraag van Ivanka’s onderzoek

Ivanka Spruijt is in maart begonnen met haar promotie onderzoek, onder begeleiding van prof. Astrid Groot, dr. Gerard Oostermeijer en prof. Peter van Bodegom. Haar onderzoek draagt bij aan het ontrafelen van de effecten van lichtvervuiling op biodiversiteit. Specifiek kijkt zij naar insecten en de interactie tussen planten en insecten. Een mismatch in ritmes kan […]

Oana-Georgiana onderzoekt hoe lichttherapie in onze hersenen werkt

Afgelopen januari begon Oana-Georgiana Rus-Oswald aan haar postdoc onderzoek aan de Leiden Universiteit. In samenwerking met BioClock promovenda Emma Visser, wil ze weten waarom lichttherapie zo goed werkt bij mensen met een depressieve stoornis. Met behulp van MRI gaat ze de hersenen bestuderen van patienten die lichttherapie ondergaan, om daarmee beter te begrijpen hoe de […]

image by Jorine Roelants

Kinderarts in opleiding Jorine zoekt naar manieren om de klok van pasgeboren babies te versterken

In de zomer van 2021 begon Jorine met haar post doc onderzoek aan het Erasmus MC. Ze werkt samen met promovenda Demy van Gilst en onder begeleiding van dr. Ines Chaves en dr. Marijn Vermeulen en hoogleraren Bert van der Horst en Irwin Reiss. Het hoofddoel is om de ritmes van te vroeg geboren babies […]

image by Vlad Kutepov unsplash

Kunstlicht ontregelt de biologische klok van dieren – een mooie reportage van BioClock-onderzoek in de Volkskrant

BioClock onderzoeker Kamiel Spoelstra vertelt in een uitgebreide reportage door de nachtcorrespondent in de Volkskrant over de effecten van kunstlicht in de omgeving op de natuur. Met name vleermuizen, zijn expertise, worden sterk beïnvloedt door de straat- en gebouwverlichting. Hij legt uit dat sommige vleermuizensoorten floreren onder extra verlichting, maar veel andere soorten juist verstoord […]

Verstoring van de biologische klok in de Westerse maatschappij – een honours project

Een team honours studenten van de Universiteit van Amsterdam maakten een magazine over (de verstoring van) de biologische klok als ‘wicked challenge of health’. Vanuit verschillende perspectieven onderzochten ze het probleem dat de klok ernstig wordt verstoord in onze huidige maatschappij. BioClock onderzoekers Oana-Georgiana Rus-Oswald (LU), Emma Visser (TU/e) en Tom de Boer (LUMC) werder […]

Image by Tony tran unsplash

Heb je last van slaapproblemen? Doe mee met het online iSleep & BioClock programma voor studenten.

Heb je weleens last van slaapproblemen, of heb je moeite met in slaap vallen of doorslapen gedurende de nacht? Dan kun je meedoen aan het i-Sleep & BioClock programma, voor studenten van de Leiden Universiteit, VU Amsterdam, Maastricht Universiteit, Erasmus Universiteit Rotterdam, Universiteit van Amsterdam, of de Inholland Hogeschool. Het programma zal je helpen om… […]

Image by Hans van Kooten

BioClock is van start!

Afgelopen donderdag, 21 april, vierden wij de start van BioClock met de kickoff bijeenkomst! Na het uitstellen van de oorspronkelijke bijeenkomst in november, verwelkomden we op deze prachtige lentedag meer dan 80 partners van het consortium. Met ARTIS Amsterdam als gastheer konden we gebruik maken van prachtige locaties in het dierenpark. In de quasi-ligstoelen van […]

Image by Hannah Broeckx

Hannah onderzoekt hoe lichtvervuiling bijdraagt aan het uitsterven van insecten

Sinds een aantal maanden werkt promovenda Hannah Broeckx aan de Universiteit van Amsterdam. Onder begeleiding van hoogleraar Astrid Groot en dr. Emily Burdfield-Steel, onderzoekt ze welke effecten verlichting in de nacht hebben op insecten. Specifiek kijkt ze naar nachtvlinders die tijdens de nacht actief zijn. Hun gedrag wordt sterk beinvloedt door de aanwezigheid van onder […]

Image by Milad Fukarian unsplash

Niet alleen blauw licht!

In een nieuwe publicatie in het wetenschappelijke tijdschrift PNAS hebben BioClock onderzoekers laten zien hoe de SCN reageert op verschillende kleuren licht. In de studie, geleid door BioCLock coordinator Joke Meijer (LUMC), zagen ze dat de klok niet alleen reageert op blauw licht. Dit is verrassend onderzoek om tot nu toe altijd werd gedacht dat […]

Image by Jon Tyson unsplash

Zomertijd is een slecht idee, vindt BioClock.

In de nacht van 26 op 27 maart is de zomertijd weer in gegaan. Dat dit niet ideaal is, twee keer per jaar een uur verschuiven, daar zijn veel mensen het wel over eens. Maar wat er dan precies moet gebeuren, daar woedt al lang een discussie over. Zelfs op Europees niveau wordt er ieder […]

Image by Kate Stone Matheson

Dag van de Slaap: aandacht voor slaap is cruciaal

Vandaag is het Internationale Dag van de Slaap. Een dag om het belang van slaap centraal te stellen, iets wat we het beste nog veel vaker kunnen doen. Slaap is namelijk cruciaal voor een goede gezondheid. Zowel mentaal als fysiek kun je allerlei klachten krijgen als je niet genoeg of niet goed slaapt. Mensen die […]

image by ward vleeshouwers

Ward onderzoekt of het circadiane systeem een rol speelt bij tumoren

Ward Vleeshouwers werkt sinds kort in het LUMC in Leiden. Hij is daar met zijn PhD onderzoek begonnen onder begeleiding van dr. Ramon Arens en dr. Laura Kervezee op de afdeling Immunologie. Er is al aangetoond dat de biologische klok ook een rol speelt in het afweersysteem, maar hoe dat precies werkt is nog onduidelijk […]

Image by Demy van Gilst

Een dag- en nachtritme voor vroeggeboren babies, maakt het ze sterker? Demy gaat het onderzoeken

In januari begon Demy van Gilst met haar promotieonderzoek in het Erasmus MC. Ze onderzoekt of vroeggeboren babies een beter dag- en nachtritme kunnen krijgen. Daarvan gaan ze misschien sneller groeien en zouden ze op lange termijn gezonder kunnen zijn, dat is de grote vraag. Onder begeleiding van dr. Marijn Vermeulen, dr. Ines Chaves, prof. […]

image by danielle crowley

Lichtvervuiling in het water? Danielle bestudeert het effect op vissen

Danielle Crowley is in januari van dit jaar begonnen aan haar BioClock promotieproject aan het Instituut Biologie Leiden. De grote hoeveelheid licht in de nacht bereikt ook dieren die in het water leven. Maar hoe veel dit is, en wat de effecten daarvan zijn op vissen is nog onbekend. De afname van palingen in Nederland […]

Kom naar de Europese Hoofdstad van de Wetenschap op de dag van de biologische klok!

februari 28, 2022

Dit jaar is Leiden de Europese Hoofdstad van de Wetenschap. Op iedere dag van het jaar 2022 wordt er een thema belicht waaraan er in Leiden onderzoek wordt gedaan. Op 25 maart is het tijd voor De Biologische Klok; en dat is geen toeval want het is de laatste dag voordat de zomertijd weer in […]

Photo by JC Gellidon on Unsplash

Meer dan 1 miljoen nachtwerkers in Nederland verstoren hun biologische klok – een reportage in de Volkskrant

februari 24, 2022

De biologische klok van mensen is er niet op ingesteld om ’s nachts te werken, en toch doen duizenden mensen dit iedere nacht; in de zorg, logistiek, beveiliging, politie enzovoorts…de een gaat het wat makkelijker af dan de ander, maar een feit blijft dat zij hun biologische klok (ernstig) verstoren door met regelmaat in de […]

Emma Visser

Emma onderzoekt licht als therapie bij depressiviteit

februari 21, 2022

Promovenda Emma Visser werkt aan de Technische Universiteit in Eindhoven aan het optimaliseren van lichttherapie voor depressieve patienten. Het is een therapievorm die al langer bestaat in de praktijk, maar hoe het precies werkt en wat de beste manier is om dit te gebruiken, zijn nog openstaande vragen. In samenwerken met GGZ Eindhoven en onder […]

Gali Albalak

Ochtend- of avondsport, wat is het beste voor de klok? – Promovenda Gali Albalak onderzoekt het.

februari 15, 2022

Op 1 januari 2022 begon promovenda Gali Albalak aan het LUMC met haar promotieonderzoek. Onder begeleiding van dr. Raymond Noordam, dr. ir. Diana van Heemst en prof. dr. David van Bodegom onderzoekt zij of het uitmaakt of je in de ochtend of avond moet sporten om gezond ouder te worden. Hieronder stelt Gali zichzelf voor. […]

Image by EditieNL

Joke Meijer in Editie NL: “Jongeren zijn avondmensen”

januari 26, 2022

Aangekondige versoepelingen van de corona-maatregelen op 25 januari verlichten voor veel mensen het leven een beetje. Maar het nachtleven blijft nog even op slot want vanaf 22 uur moet voorlopig alles nog dicht zijn. Het actualiteiten programma Editie NL vroeg BioClock coordinator Joke Meijer naar de effecten van het afwezige nachtleven op het mentale welzijn […]

Unsplash Image by Antoine J

Het Parool – “Nachtleven belangrijk voor bewoners van de nacht”

januari 25, 2022

Jongeren worden benadeeld door de lockdown maatregelen, met name omdat zij meer avondmens zijn dan de rest van de bevolking. En zij juist ook in een fase leven dat sociale interactie essentieel is. Dagblad Het Parool schreef er een artikel over en vroeg hoogleraar en BioClock coordinator Joke Meijer hierover. Lees het artikel hier.

Image by Mike Kononov

Mag het licht uit? – Trouw

januari 22, 2022

Het Nederlands Dagblad Trouw schreef een artikel over nachtelijk licht. Waarom staat dat licht toch altijd maar overal aan? Dat is onnodig en schadelijk. BioClock onderzoeker Kamiel Spoelstra vertelde dat dit ook effect heeft op de natuur. Je leest het artikel hier.

SanderBuddendorf

Is licht in de nacht slecht voor vleermuizen? Sander onderzoekt het!

januari 7, 2022

Sander Buddendorf gaat onderzoeken wat de effecten zijn van nachtelijk kunstlicht op vleermuizen. Deze nacht-actieve zoogdieren zoeken in de nacht naar hun prooien om te blijven leven. De aanwezigheid van kunstlicht heeft grote invloed op hun welzijn, maar hoe en hoe we dat kunnen verbeteren is nog de vraag. Sander zal dit tijdens zijn promotieonderzoek […]

Image by Vincentiu Solomon by Unsplash

BioClock in het RTL Nieuws – Lichtvervuiling is slecht voor mens en dier

januari 3, 2022

In Nederland is er veel licht in de nacht. Deze lichtvervuiling heeft effect op de biodiversiteit omdat (nacht)dieren verstoord raken, en op de gezondheid van mensen. Deze thema’s zijn een belangrijk onderwerp van ons onderzoek in het BioClock consortium. RTL Nieuws maakte er een nieuwsitem over en spraken met BioClock onderzoekers Joke Meijer en Kamiel […]

Image by BioNieuws #20

Een oliebol in de nacht?

december 23, 2021

Bionieuws (het nieuwsblad voor biologen) rapporteerde over een interessant onderzoek voor mensen die regelmatig in de nacht werken. Het maakt namelijk uit hoe laat je eet als je werkt in ploegendiensten. Onderzoeker Matthew Brown en collega’s van de Mayo Clinic in Rochester (Verenigde Staten van Amerika) onderzochten mensen die in de nacht werken en hun […]

Laura ontwikkelt een slaap e-health interventie voor studenten

december 14, 2021

Laura Pape is dit najaar begonnen als promovenda aan de Leiden Universiteit. Zij werkt daar aan een nieuwe interventie die universiteitsstudenten moet helpen om beter te slapen. Veel studenten hebben mentale problemen en slapen slecht. Met de interventie hoopt Laura dat de biologische klok van studenten wordt versterkt en ze daardoor ook beter gaan slapen. […]

De eerste onderzoeker stelt zich voor!

november 26, 2021

Ayano Shiba is een van de eerste promovendi die in het BioClock consortium zijn begonnen. Zij voert haar onderzoek uit op het Nederlands Herseninstituut, onder leiding van Professor Andries Kalsbeek. Met een paar vragen stelt zij zich voor. Wie ben je en waar kom je vandaan? Ik ben Ayano Shiba en ik kom uit Japan. […]

BioClock op de radio!

november 23, 2021

NPO Radio 1 maakte in de nacht van 22 op 23 november een radio uitzending over BioClock! Lichttherapie bij depressies, dag en nacht ritmes op de intensive care, het belang van licht en donker voor biodiversiteit en een nachtwandeling door de dierenverblijven van Artis! Het wetenschaps-radioprogramma Focus sprak verschillende onderzoekers van BioClock (o.a. Laura Kervezee, […]

Manuel Spitschan Coline Weinzaepflen

Een stripboek over de klok – Verlicht je klok!

november 23, 2021

Laura Kervezee (coordinator van BioClock) heeft samen met Marijke Gordijn (Chrono@Work) en Eus van Someren (Herseninstituut) een Nederlandse vertaling gemaakt van een stripboek. Het boekje heet: Verlicht je klok – hoe je lichaam weet hoelaat het is. Het origineel is gemaakt door Coline Weinzaepflen en Manuel Spitchan. Het is een leuk en toegankelijk stripboek dat […]

Image by Priscilla du Preez

Laat het donker donker zijn!

oktober 30, 2021

Op zaterdag 30 oktober was het weer de Nacht van de Nacht. Dit is een jaarlijks evenement waarin er aandacht is voor het belang van het donker. Dat het voor dieren belangrijk is dat het in de nacht donker is, weten veel mensen wel. Maar het belang van donker voor mensen is nog onbekender. De […]

Image by Anthony Delanoix

Vroeg feesten is goed voor je klok

september 26, 2021

Hoogleraar Joke Meijer, coordinator van BioClock, vertelde aan RTL Nieuws dat het vroeg sluiten van horeca een goed idee is voor je biologische klok. Vanwege de coronamaatregelen moeten horeca hun deuren om middernacht sluiten. Daarom beginnen sommige horecagelegenheden nu eerder op de dag met hun feest. Joke vertelde waarom dit voor veel mensen wel eens […]

image by julius drost

Nederlandse onderzoekers proberen biologische klok beter in de pas te laten lopen

Het Nederlands Dagblad Trouw publiceerde een uitgebreid artikel over de doelstellingen van het BioClock consortium. Je leest het hier.

De werving van promovendi en postdocs is gestart

De werving van promovendi en postdocs is gestart

De werving van BioClock-promovendi en postdocs is officieel gestart! Met de biologische klok als gemene deler, zijn we op zoek naar een breed scala aan achtergronden: van ecologie en biologie tot psychologie en immunologie. Onze promovendi en postdocs zullen het hart en de ziel vormen van BioClock. In totaal zijn er 25 PhD- en postdoc-posities […]

Straatbeeld met lantarenpaal in de regen

Miljoenensubsidie om de biologische klok gezond te houden

Nederlandse onderzoekers en een groep maatschappelijke partners slaan de handen ineen voor onderzoek met als doel om de biologische klok gezond te houden in de 24-uurs maatschappij. Het BioClock consortium ontvangt een onderzoek subsidie van 9.7 miljoen euro. Het is één van de projecten die een subsidie ontvangen in het kader van de Nationale Wetenschapsagenda […]

De Linnaeusklok in de schooltuin

Het BioClock consortium wordt gefinancierd door het Nationale Wetenschapsagenda (NWA-ORC) programma van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO; project nummer 1292.19.077).