Skip to main content

Ochtendbeweging verlaagt depressierisico, avondactiviteit verhoogt het

augustus 14, 2025

Nieuwe studie benadrukt belang van het tijdstip van fysieke activiteit

Een onderzoek door BioClock-onderzoeker Gali Albalak (LUMC) laat zien dat niet alleen hoeveel we bewegen, maar ook wanneer we bewegen invloed heeft op onze mentale gezondheid. Uit de resultaten blijkt dat mensen die vooral ’s ochtends actief zijn, een aanzienlijk lager risico op depressie hebben, terwijl nachtelijke activiteit juist samenhangt met een verhoogd risico.

Grootste studie tot nu toe

Het onderzoek, uitgevoerd met data van de UK Biobank populatie, volgde bijna 90.000 volwassenen die aan het begin van het onderzoek vrij van depressie waren (gemiddelde leeftijd 62 jaar) gemiddeld 8,5 jaar lang. De deelnemers droegen een week lang een zogeheten ‘accelerometer’ om de pols, waarmee het tijdstip en de intensiteit van hun beweging objectief werden vastgelegd. Tijdens de studie ontwikkelden 1.748 deelnemers (1,9%) een depressie.

Belangrijkste bevindingen

  • Ochtendactiviteit beschermt: Meer beweging in zowel de vroege als late ochtend (tussen 7:00 en 11:00) hing samen met 20% lager risico op depressie ten opzichte van de controle groep die gedurende de middag het meest actief was.
  • Nachtelijke activiteit tegengesteld verband: Meer activiteit in de late avond en nacht (22:00–06:00 uur) hing samen met een hoger depressierisico. Zo hadden mensen die om 4:00 uur ’s nachts actiever waren dan hun eigen daggemiddelde een 35% grotere kans op het ontwikkelen van een depressie.
  • Het verband gold onafhankelijk van geslacht, chronotype (“ochtendmens” of “avondmens”) en het totaal aantal minuten dat iemand bewoog.

Mogelijke verklaring: onze biologische klok

Volgens Albalak zou het effect te maken kunnen hebben met de circadiane klok – ons interne 24-uursritme. Beweging werkt als een ‘zeitgeber’: een signaal dat onze biologische klok synchroniseert met het dag-nachtritme. Ochtendbeweging kan bijdragen aan een stabieler slaap-waakritme en zo beschermen tegen depressie, terwijl nachtelijke activiteit mogelijk samenhangt met verstoring van slaap en circadiane processen.

Implicaties voor preventie en behandeling

Deze studie is het eerste grootschalige, langdurige onderzoek dat het tijdstip van beweging koppelt aan het ontstaan van depressie. De bevindingen suggereren dat het plannen van fysieke activiteit in de ochtend een waardevolle aanvulling kan zijn op bestaande adviezen voor mentale gezondheid. Meer onderzoek is echter nodig om een oorzakelijk verband aan te kunnen tonen.

Albalak: “We weten al lang dat bewegen goed is voor het brein, maar ons onderzoek laat zien dat het tijdstip waarop we bewegen misschien net zo belangrijk kan zijn.”

Wetenschappelijke publicatie:

Albalak, G., van Bodegom, D., Thangarajah, P., Giltay, E. J., van Heemst, D., & Noordam, R. (2025). Association between device-based measured physical activity timing and depression risk: A prospective cohort study of UK Biobank participants. BMJ Public Health, 3, e002245. https://doi.org/10.1136/bmjph-2024-002245


NWO logo



The BioClock Consortium is funded by the NWA-ORC programme of the Dutch Research Council (NWO; project number 1292.19.077).